Đôi điều về The Sympathizer - Nguyễn Thanh Việt
Về một tác phẩm giành giải Pulitzer
Nhà văn Mỹ gốc việt Nguyễn Thanh Việt với tiểu thuyết đầu tay The Sympathizer (Cảm tình viên) được đánh giá cao đã chính thức giành giải Pulitzer 2016 cho hạng mục tiểu thuyết. Đây là một vinh dự mà bất cứ một ai làm nghề cũng đều mong muốn có được, và đương nhiên tác giả xứng đáng nhận được sự cảm phục và ủng hộ không chỉ của người Việt mà của bất cứ ai trân trọng các tác phẩm văn học.
Bàn về một góc độ khác của giải Pulitzer. Ai cũng biết đoạt giải thưởng này không phải dễ dàng. Tuy nhiên, một nhận định đến từ "The Guardian" sẽ cho thấy ý kiến khác. "Các giải thưởng dành cho sách, ít nhất là tại Mỹ không giống giải Oscar. Giải thưởng không dựa trên sự cống hiến, trong trường hợp giải Pulitzer, hội đồng giám khảo thường có một mục đích khác trong tâm trí: bán hàng. Họ dư biết rằng cái mác Pulitzer có thể khiến một cuốn sách bán chạy như tôm tươi". Và ở một thị trường thương mại như Hoa Kỳ hiện tại thì điều đó hoàn toàn dễ hiểu. Nhận định này đưa ra không nhằm đánh giá thấp tác phẩm The Sympathizer, mà chỉ nói lên thực tế rằng thời nay điều gì cũng đặt lợi ích lên hàng đầu. Điều đó cũng chẳng sao. Vì nếu nhắm tác phẩm này như phát hiện mới có thể mang lại doanh số cao, thì điều đó cũng là lời khẳng định thành công của nó rồi.
Về những lời tranh luận xoay quanh The Sympathizer
Sau sự kiện đoạt giải có rất nhiều diễn đàn nổ ra vô số lời bàn cãi và những ý kiến trái chiều . Tạm quên đi vấn đề chính trị, ta chỉ nhìn nhận "The Sympathizer" như một cuốn sách, và trong phạm vi cuốn sách cái ta cần quan tâm là nó hay hay dở, có mang lại giá trị gì hay không? Mỗi tác giả, mỗi câu chuyện đều phản ánh một quan điểm cá nhân của họ và người đọc có quyền đồng tình, cảm thông hay bất mãn tùy ý. Không phải mọi người đều có chung một suy nghĩ hay cảm giác giống nhau. Không phải mọi chi tiết đều là thật 100%, đều là trải nghiệm có thực trên đời. Nữa là The Sympathizer không phải là một hồi ký, nên nhớ nó là một tiểu thuyết. Một tiểu thuyết dẫu có chân thực đến bao nhiêu, sẽ vẫn có những điều hư cấu. Và vì nó thuộc về một cá nhân nó không đại diện cho tiếng nói chung của tất cả.
Còn về ai đó vẫn đang bận tranh luận xem truyền thông nước nhà có "nhận vơ" vinh dự cho nước mình, hay Nguyễn Thanh Việt gốc gác Việt nhưng sở hữu trí tuệ Mỹ thì nên nhìn lại cái tên trên bìa sách. Ít nhất, The Sympathizer vẫn đi đôi với cái tên Nguyễn Thanh Việt chứ không phải là một cái tên lai nào đó. Có lẽ tác giả cũng không chối rằng mình vẫn là người Việt và không cần phải phủ nhận nguồn gốc của mình để thành công.
Lời giới thiệu của The Sympathizer
The Sympathizer cũng là một cuốn tiểu thuyết về đề tài quen thuộc: chiến tranh ở Việt Nam. Có chăng nó khác biệt ở chỗ nó đứng trên góc nhìn của nhân vật chính - một người đàn ông mang trong mình hai dòng máu Pháp - Việt, đứng giữa dòng cuộc chiến với lòng trung thành chia đôi ngả, một điệp viên cộng sản tha hương trên đất Mỹ.
Tháng 4, năm 1975 Sài Gòn chìm trong hỗn loạn. Tại biệt thự của mình, một viên tướng của quân đội Miền Nam Việt Nam đang nhấm nháp Whiskey. Cùng với sự hỗ trợ của người đội trưởng mà ông ta tin cẩn, cả hai soạn ra một danh sách những người sẽ được trao cho tấm vé của chuyến bay cuối cùng rời khỏi Việt Nam. Nhưng có một điều vị tướng không hề biết, người đội trưởng này là một gián điệp bí mật được cài vào của cộng sản. Anh được chỉ thị thêm tên của chính mình vào trong bản danh sách đó để sang Mỹ. Như bao người khác, anh đã bắt đầu cuộc sống mới tại Los Angeles, tiếp tục quan sát cộng đồng và gửi những lá thư được mã hóa cho người bạn cũ - hiện đã là một quan chức cấp cao của chính quyền Việt Nam. Để tránh sự nghi ngờ, người đội trưởng năm ấy buộc phải thực hiện những hành động khủng khiếp để không bị bại lộ. Khi rơi vào lưới tình, người đàn ông trong anh đã phải vùng vẫy giữa lý tưởng cao cả và lòng trung thành đối với những người thân thiết. Mâu thuẫn dữ dội ấy đã trở thành một con đường không lối thoát.
Là một cuốn tiểu thuyết kịch tính về đề tài gián điệp xen lẫn một câu chuyện cảm động về tình bạn và tình yêu, ta thấy hiện lên chân dung của một người đàn ông đa diện bị giằng co bởi những tư tưởng chính trị cực đoan. The Sympathizer khảo sát vào di sản chiến tranh Việt Nam qua phim ảnh, văn học và trong cả các cuộc chiến chúng ta đang có hôm nay.
Cho những người yêu sách
Chúng ta chỉ là những con người yêu sách đơn thuần, không muốn bàn thêm về những điều vượt ngoài tầm hiểu biết của mình, về những thứ mình không hề chứng kiến. Chỉ đơn giản là đọc và cảm nhận nó như một tác phẩm viết về chiến tranh bình thường. Có nỗi đau, có mất mát, có giằng xé, có do dự, có chia ly và phản bội... và đặt mình vào đó để xem mình có thể đồng cảm đến đâu với nội tâm nhân vật. Sau cùng thì The Sympathizer vẫn là một tiểu thuyết, một câu chuyện, một cảm quan, một góc nhìn. Sách vở và cuộc đời ở ngoài kia vẫn là hai thế giới song song.
No comments:
Post a Comment